Xử Lý Nền Đất Yếu Đồng Bằng Sông Cửu Long

Đồng bằng sông Cửu Long là vùng đất trù phú với hệ thống sông ngòi dày đặc, song cũng tiềm ẩn thách thức lớn về địa chất. Nền đất yếu, bùn sét và lớp trầm tích hữu cơ dày khiến việc xây dựng công trình gặp nhiều khó khăn. Để giải quyết vấn đề này, các chuyên gia đã nghiên cứu và ứng dụng hàng loạt phương pháp xử lý nền đất chuyên biệt, phù hợp với điều kiện tự nhiên đặc thù của khu vực.

Một trong những giải pháp được đánh giá cao là phương pháp cố kết trước bằng tải trọng tĩnh. Kỹ thuật này sử dụng vật liệu đắp (như cát hoặc đất) đặt lên bề mặt để tăng áp lực lên lớp đất yếu, giúp nước thoát ra ngoài qua hệ thống rãnh hoặc giếng cát. Quá trình này thường kéo dài từ 6 đến 12 tháng, tùy vào độ dày của lớp bùn. Ưu điểm nổi bật là chi phí thấp và dễ triển khai, nhưng đòi hỏi thời gian chờ đợi lâu, không phù hợp với dự án cần tiến độ gấp.

Đối với các công trình yêu cầu độ ổn định cao như đường cao tốc hoặc nhà máy công nghiệp, kỹ thuật cọc xi măng đất (Soil-Cement Column) trở thành lựa chọn tối ưu. Bằng cách trộn đất yếu với xi măng theo tỷ lệ định trước, lớp nền được cải tạo thành khối cứng có khả năng chịu tải lên đến 150 kPa. Phương pháp này giảm thiểu độ lún không đều và rút ngắn thời gian thi công xuống chỉ còn 2-3 tháng. Tuy nhiên, việc kiểm soát chất lượng vật liệu trộn đòi hỏi thiết bị chuyên dụng và nhân lực có tay nghề.

Bên cạnh đó, công nghệ thoát nước thẳng đứng bằng bấc thấm (PVD) đang được ứng dụng rộng rãi nhờ tính linh hoạt. Hệ thống bấc thấm được cắm sâu vào lòng đất, kết hợp với lớp phủ tải trọng bề mặt, giúp đẩy nhanh quá trình cố kết. So với giếng cát truyền thống, phương pháp này tiết kiệm 30% chi phí vật tư và dễ dàng thi công trong điều kiện ngập nước.

Một điểm đáng chú ý là sự kết hợp đa giải pháp trong thiết kế thực tế. Ví dụ điển hình là dự án nâng cấp QL91 đoạn qua tỉnh An Giang, nơi áp dụng đồng thời cọc xi măng đất và bấc thấm. Kết quả sau 18 tháng thi công cho thấy độ lún tổng thể giảm 75% so với phương án truyền thống.

Để đảm bảo hiệu quả lâu dài, công tác giám sát địa kỹ thuật cần được thực hiện xuyên suốt. Các thiết bị đo lún tự động và cảm biến áp lực nước lỗ rỗng được lắp đặt để theo dõi biến động theo thời gian thực. Dữ liệu thu thập sẽ là cơ sở để điều chỉnh thiết kế kịp thời, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu làm thay đổi chế độ thủy văn của khu vực.

Nhìn chung, việc lựa chọn phương án xử lý nền đất yếu tại Đồng bằng sông Cửu Long cần dựa trên phân tích đa yếu tố: đặc điểm địa tầng, quy mô công trình và khả năng tài chính. Sự hợp tác giữa chủ đầu tư, nhà thầu và đơn vị tư vấn kỹ thuật là chìa khóa để triển khai thành công các giải pháp bền vững, góp phần phát triển hạ tầng cho vùng đồng bằng trọng điểm này.