Yêu Cầu Tần Suất Lấy Mẫu Bê Tông Kiểm Chất Lượng

Trong xây dựng công trình, việc lấy mẫu và kiểm tra chất lượng bê tông đóng vai trò then chốt để đảm bảo an toàn kết cấu. Theo tiêu chuẩn TCVN 3105:1993, tần suất lấy mẫu bê tông phụ thuộc vào quy mô và loại hình công trình. Đối với các hạng mục thông thường như móng nhà dân dụng, yêu cầu tối thiểu là lấy 1 tổ mẫu cho mỗi 50m³ bê tông. Mỗi tổ mẫu bao gồm 3 viên tiêu chuẩn kích thước 15×15×15cm, được chế tạo và bảo dưỡng trong điều kiện phòng thí nghiệm.

Với công trình đặc thù như cầu đường hoặc nhà cao tầng, quy định trở nên nghiêm ngặt hơn. Tiêu chuẩn TCVN 9346:2012 chỉ rõ: cứ 20m³ bê tông đổ tại hiện trường phải lấy ít nhất 1 tổ mẫu. Trường hợp sử dụng bê tông thương phẩm, cần kiểm tra chặt chẽ hồ sơ nguồn gốc vật liệu và lấy mẫu ngẫu nhiên 3 lần/ngày đối với mỗi nhà cung cấp.

Quy trình lấy mẫu yêu cầu tuân thủ 4 nguyên tắc chính: thời điểm lấy mẫu phải trước khi đổ bê tông 30 phút, vị trí lấy mẫu phải đại diện cho toàn bộ lô vật liệu, dụng cụ chứa mẫu phải sạch và khô ráo, đồng thời phải ghi nhật ký đầy đủ thông tin gồm ngày giờ, vị trí công trình và mã hiệu cấp phối.

Việc bảo quản mẫu thử nghiệm cần thực hiện theo điều kiện tiêu chuẩn: nhiệt độ 20±2°C và độ ẩm tối thiểu 95% trong 24 giờ đầu. Sau đó, mẫu được chuyển về phòng thí nghiệm để tiếp tục bảo dưỡng đến ngày thứ 28 trước khi thí nghiệm nén. Các chỉ tiêu kiểm tra bao gồm cường độ chịu nén, độ sụt và khả năng chống thấm nước.

Theo thông tư 10/2021/BXD, tần suất gửi mẫu đi kiểm định phải đảm bảo:

• Tối thiểu 1 lần/đợt thi công cho công trình nhóm A
• Ít nhất 3 lần/tuần cho dự án sử dụng trên 500m³ bê tông
• Kiểm tra đột xuất khi phát hiện bất thường về chất lượng

Kỹ thuật viên cần lưu ý cách đánh số mẫu theo quy tắc: [Mã công trình][Ngày tháng][Vị trí lấy mẫu]. Ví dụ: CT05_1508_SAN_T3 thể hiện mẫu lấy từ sàn tầng 3 ngày 15/8. Hồ sơ lưu trữ phải bao gồm biên bản hiện trường, kết quả thí nghiệm và phiếu xác nhận chất lượng.

Vi phạm các quy định về lấy mẫu có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Điều 15 Nghị định 46/2015/NĐ-CP quy định mức phạt tiền từ 30-50 triệu đồng cho hành vi không lấy đủ mẫu thử nghiệm. Trường hợp gây sự cố công trình, tổ chức/ cá nhân liên quan có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điều 224 Bộ luật Hình sự.

Để tối ưu quy trình, nhiều đơn vị đã áp dụng công nghệ giám sát thông minh. Hệ thống IoT tích hợp cảm biến nhiệt độ - độ ẩm tự động ghi nhận điều kiện bảo dưỡng mẫu, trong khi phần mềm quản lý QCON cho phép theo dõi lịch lấy mẫu và cảnh báo tự động khi đến hạn kiểm tra. Các giải pháp này giúp giảm 40% sai sót thủ công theo khảo sát của Hiệp hội Bê tông Việt Nam năm 2023.